تاریخ شهادت امام سجاد (ع) : دوازدهم محرم سال 95 هجری قمری
حضرت علی بن الحسین امام سجاد ( ع ) درروزپنجم شعبان یا15جمادی الاول سال 38 هجری درمدینه چشم به جهان گشود. پدربزرگوارشان امام حسین ( علیه السلام ) سوّمین پیشوای شیعیان جهان بوده و مادرمکرمه آن حضرت بی بی شهربانو دختر یزدگرد سوم است . این بزرگواردر واقعه کربلا 23 سال داشته و تنها پسربه یادگارمانده حضرت امام حسین ( ع ) و وارث آل محمد( ص) مباشند . هنگامیکه امام حسین ( ع ) تنها ماند به هرسوکه نگاه کرد برای خود یار و یاوری ندید ، صدا زد : هَل مِن ذَابٍّ یَذُبُّ عَن حَرَمِ رَسُولِ اللهِ آیا کسی هست که ازحرم رسول خدا ( ص) حمایت ودفاع کند ؟ این سخن آنچنان جگرسوزبود که وقتی بانوان حرم آن راشنیدند صدای گریه آنها بلند شد دراین هنگام امام سجاد ( ع ) که سخت بیمار و دربستربود برخواست و بازحمت ازخیمه اش بیرون آمد بقدری نا توانم بود که نمی توانست شمشیرخود را حمل کند . ام کلثوم ازحضرت سجاد ( ع ) خواست که به خیمه برگردند ، اما امام سجاد( ع ) فرمودند : ای عمّه مرارها کن تا دررکاب پسررسول خدا( ص) با دشمن بجنگم . فاضل دربندی دراسرارالشهاده می نویسد : امام حسین ( ع ) مانند بازشکاری به طرف امام سجاد( ع ) آمد واو را به خیمه اش بردوبه او فرمود : پسرم می خواهی چه کنی؟ امام سجاد( ع ) عرض کرد: پدرجان ندای تو رگهای قلبم را برید وآرامش را ازمن ربوده خواستم به میدان آیم وجانم را فدایت کنم . امام حسین( ع )فرمود : پسرم تو بیمارهستی وجهاد برتو واجب و روا نیست توحجّت وامام شیعیان من هستی توپدر امامان وسرپرست یتیمان وبیوه زنان هستی و باید آنها را به مدینه برسانی ونباید زمین ازحجّت وامام ونسل من خالی بماند. سپس امام حسین( ع ) با امام سجاد(ع ) وداع کرد ، او را درآغوش گرفت وگردن به گردن اوگذاشت وگریه سختی کرد وبه این ترتیب با اوخداحافظی نمود.(1)
حضرت امام سجاد( ع ) درطول زندگی مصائب ورنجهای بیشماری را متحمل شدند ، درماجرای کربلا سختترین شکنجه ها وستمها به ایشان روا داشته شد.غم جانسوزاز دست دادن پدر و برادران وعموها ، اسارت خواهران وعمه ها و.... دوران امامت این امام همام 35 سال و مصادف با دشوارترین دوران ظلم و خفقان امویان( ازیزید تا ولیدبن عبدالملک) بود که براین ایشان بسیار سخت گذشت. آن بزرگواربسیارعبادت می کردند وبه زین العابدین ( زینت عبادت کنندگان ) مشهوربودند.صحیفه سجادیه که یک دوره کامل جهان بینی و خداشناسی و انسان شنای عمیق است مشتمل برپنجاه وچهاردعای حضرت می باشد.
امام سجاد ( ع ) سرانجام در12محرم ( به قولی 18 یا25) سال 95 ه. ق درسن 57 سالگی توسط ششمین خلیفه اموی ولیدبن عبدالملک مسموم و به شهادت رسیدند . مرقد شریف و نورانیشان درمدینه وقبرستان بقیع درکنارامام حسن مجتبی ( علیه السلام ) است.
----------------------------------------------------------------
(1) معالی السبطین ج2 ص21